Wspominając dzień 16 października 1917 roku, rocznicę założenia Rycerstwa Niepokalanej przyjrzyjmy się początkom św. Maksymiliana. O jego wyjeździe do Rzymu zdecydowali przełożeni, wysyłając razem z nim jeszcze sześciu innych braci, którzy ukończyli Małe Seminarium we Lwowie. W Rzymie Maksymilian podjął studia filozoficzne na Uniwersytecie Gregoriańskim oraz teologiczne w zakonnym kolegium franciszkańskim. Pobyt w stolicy chrześcijaństwa wywarł na Ojcu Kolbe wielkie wrażenie. Nie było to niestety wrażenie pozytywne. Mijało właśnie 400 lat od wystąpienia Marcina Lutra, 200 lat od powstania masonerii. Włoska Loża wykorzystując rocznicę spalenia na stosie Giordano Bruno zorganizowała demonstracje na ulicach Wiecznego Miasta. Ich uczestnicy nieśli w pochodzie sztandar, na którym Lucyfer deptał leżącego pod jego stopami Michała Archanioła. Na jednym z transparentów, wywieszonym naprzeciw Watykanu, widniał napis: „Diabeł będzie rządził w Watykanie, a papież będzie mu służył za szwajcara [sługę]”. Św. Maksymilian, świeżo upieczony doktor filozofii, był wstrząśnięty tymi wydarzeniami. Widząc jawnie podnoszącą się potęgę zła zastanawiał się, co powinien zrobić w tej sytuacji, bo to, że nie mógł pozostać obojętnym, wiedział doskonale. W ciągu następnych kilku miesięcy miały miejsca objawienia Matki Bożej w Fatimie. Święty Maksymilian Kolbe niejako w odpowiedzi na obecną sytuację kościoła, pozostawione dzieciom prośby Matki Bożej Różańcowej oraz niepodważalny Cud Słońca, zaledwie kilka dni po ostatnim objawieniu 16 października wieczorem, zakłada Militia Immaculata (M.I. ) – Rycerstwo Niepokalanej. Przyświeca mu konkretny cel: Starać się o nawrócenie grzeszników, heretyków, schizmatyków, a najbardziej masonów i o uświęcenie wszystkich pod opieką i za pośrednictwem NMP Niepokalanej. Odnoszące ogromne sukcesy Rycerstwo w 1965 roku zmienia zupełnie swój charakter. Dzieje się tak za sprawą Soboru Watykańskiego II, którego zmiany dotykają statuty Rycerstwa Niepokalanej:

1. Nazwa – zaczęło się od zmiany rzekomo nazbyt „wojowniczej” nazwy – Militia [Rycerstwo] na „Misja Niepokalanej”, która miała lepiej odpowiadać zasadom wolności religijnej i posoborowemu pacyfizmowi. Wkrótce po tym statuty zostały przystosowane do ducha Soboru. Źródłem cytatów są niemal wyłącznie teksty soborowe oraz pisma papieży Pawła VI i Jana Pawła II, z kilkoma wyjątkami cytatów ze św. Maksymiliana.

2. Cel – zmienione statuty ukazują zupełnie nowy cel M.I.: już nie ma żadnej wzmianki o nawróceniu masonów, heretyków, itp. Nawet akt strzelisty M.I. („O Maryjo bez grzechu poczęta, …”) został pozbawiony ostatniego zdania, które zostało dodane przez założyciela: „(…) i za wszystkimi, którzy się do Ciebie nie uciekają, a zwłaszcza za masonami i poleconymi Tobie.”. Nawrócenie dusz, walka z błędami oraz wysiłki w celu sprowadzenia odszczepieńców z powrotem na łono Świętej Matki Kościoła są podobnie nieobecne w nowych statutach. Nie wymienia się Szatana, najgorszego wroga Niepokalanej i cierpiących dusz, dlatego więc logicznym jest także brak wzmianki o zbawieniu tych dusz, które muszą być wydarte za wszelką cenę z otchłani piekielnych.

3. Istota – co do istoty, wciąż mówi się o całkowitym poświęceniu się Maryi, ale radykalnie zmieniono rozumienie tego, co to konkretnie oznacza: żadnego słowa o posłuszeństwie woli Niepokalanej; zamiast apostolatu szerzenia prawdziwej wiary, skupiono się na działalności na rzecz promowania godności osoby ludzkiej i ochronie życia.

4. Matka Boża została ukazana jedynie jako przykład i wzór do naśladowania. Z drugiej strony, nowe statuty milczą o tym, co św. Maksymilian nazywa „praktycznym zastosowaniem dogmatu o Niepokalanym Poczęciu”, a mianowicie o Jej czynnym udziale jako pośredniczki wszystkich łask (prawda, która przez II Sobór Watykański została uczyniona dyskusyjną opinią), zwłaszcza łask nawrócenia i uświęcenia. Tym sposobem zaprzecza się temu, co przez założyciela zostało uznane za fundament całego dzieła: „Wszystkie dzieła MI są oparte na tej prawdzie, że Maryja jest pośredniczką wszystkich łask. Gdyby tak nie było, nasza praca i wysiłki byłyby daremne.” (konferencja, 6 czerwca 1933)

Dziś Militia Immaculatae Tradycyjnej Obserwancji przechowuje tradycje w niezmienionej formie i żyje nimi. Regularnie wydawane są ulotki, książki i czasopisma “Triumf Niepokalanej”, które można otrzymać w kącikach M.I. w kaplicach lub zamówić poprzez stronę internetową. Rycerstwo Niepokalanej Tradycyjnej Obserwancji powstało w wielu krajach na świecie; liczy ponad 125 000 członków (październik 2021). Każdego dnia są przyjmowani nowi Rycerze w różnych zakątkach świata. Nosząc Cudowny Medalik, odmawiając akty strzeliste i zawierzając się Niepokalanej walczą o zbawienie dusz.